قال امیرالمومنین علی علیه السلام ：من حاسب نفسه ربح , و من غفل عنها خسر , و من خاف امن , و من اعتبر ابصر , و منوابصر فهم , و من فهم علم
حضرت میفرمایند： کسی که به حساب خودش برسد می برد , و کسی که از خویش غفلت کند زیان می بیند , کسی که از خدا بترسد ایمنی می یابد , کسی که عبرت گیرد بینا می شود و کسی که بینا گردد می فهمد , و آن کس که فهم دارد دانا می شود.
ابتدای هفته را با حدیثی بسیار زیبا از امیرالمومنین علی علیه السلام آ؛از میکنیم تا سرلوحه زندگیمان شود.
حضرت امیر المومنین علی علیه السلام می فرمایند:
مَن ساتَرَکَ عَیبَکَ و عابَکَ فی غَیبِکَ فهُوَ العَدُوُّ ؛ فَاحذَرهُ.
هرکه عیب تو را از تو پنهان سازد و پشت سرت عیبجویى کند، او دشمن است، از او حذر کن.
عیون الحکم،ص439
پیامبر اکرم صلی الله و علیه و اله فرمود: «اَلْقَبْرُ یُنَادِی فِی کُلِّ یَوْمٍ بِخَمْسِ کَلِمَاتٍ، اَنَا بَیْتُ الْوَحْدَه فَاحْمِلُوا اِلَیَّ اَنِیساً، وَ أَنَا بَیْتُ الظَّلَمَه فَاحْمِلُوا اِلَیَّ سِرَاجاً اَنَا بَیْتُ التُّرَابِ فَاحْمِلُوا اِلَیَّ فِرَاشاً، اَنَا بَیْتَ الْفَقْرِ فَاحْمِلُوا اِلَیَّ کَنْزاً، وَ اَنَا بَیْتُ الْحَیَّاتِ فَاحْمِلُوا اِلَیَّ تَرْیَاقاً، وَ اَمَّا الْاَنِیسُ فَتِلَاوَه الْقُرْآنِ، اَمَّا السِّرَاجُ فَصَلَوه اللَّیْلِ وَ اَمَّا الْفِرَاشُ فَعَمَلُ الصَّالِحِ وَ اَمَّا الْکَنْزُ فَلَا اِلَهَ اِلَّا الله وَ اَمَّا التَّرْیَاقُ فَالصَّدَقَه؛
قبر هر روز با پنج جمله، ندا می دهد: من خانة تنهایی هستم، پس انیس و همرازی به سوی من بیاورید. من خانة تاریکی هستم، پس به سوی من چراغ همراه آورید. من خانه خاکی هستم پس فرش همراه داشته باشید، من خانه فقر و نداری هستم، پس [سرمایه و] گنج همراه بیاورید و من خانة مارها هستم پس پادزهر با خود حمل کنید؛ اما همراز، تلاوت قرآن می باشد، امّا چراغ [قبر] پس نماز شب است،و اما فرش، پس عمل نیک، و گنج [عالم قبر] [کلمه توحید و گفتن] لا اِله اِلّا الله است، و پادزهر آن، صدقه است.
حضرت امام سجاد علیه السلام میفرمایند : گرچه انسان از موعظه دیگران بی نیاز نیست، لکن موعظهاى که از درون انسان برمیخیزد بهترین موعظه است، چون هرکسى به صفات و عیوب خود از همه آگاهتر است. باید همت انسان این باشد که خود را محاسبه کند. اگر دیگران ما را محاسبه نکنند، دلیل نمیشود که ما خود را محاسبه نکنیم. محاسبه، از لغزشهاى آینده انسان جلوگیرى میکند. (تحف العقول صفحه 280)
حضرت امیرالمومنین علی علیه السلام میفرمایند: شیعیان ما کسانى اند که در راه ولایت ما بذل و بخشش مى کنند، در راه دوستى ما به یکدیگر محبت مى نمایند، در راه زنده نگه داشتن امر و مکتب ما به دیدار هم مى روند. چون خشمیگین شوند، ظلم نمى کنند و چون راضى شوند، زیاده روى نمى کنند، براى همسایگانشان مایه برکت اند و نسبت به همنشینان خود در صلح و آرامش اند.
این یک میزان برای امثال ماها در جامعه امروزی است ....واقعا چقدر رهرو راه حضرات معصومین هستیم.آیا واقعا فقط نام شیعه را به یدک میکشیم و یا اینکه عاملان خوبی هستیم؟
بیاییم این موارد را در زندگی خود تمرین و اجرا کنیم تا شاهد جامعه ای سالم , شاد , بدون ظلم و ستم باشیم.
رسول اکرم صلى الله علیه و آله می فرمایند : اِنَّ اللّهَ یُحِبُّ المُؤمِنَ وَ یُحِبُّ اَهْلَهُ وَوُلْدَهُ وَ اَحَبُّ شَىءٍ اِلَى اللّهِ تَعالى اَنیَرَى الرَّجُلَ مَعَ امَرأَتِهِ و وُلْدِهِ عَلى مائِدَةٍ یَأکُلونَ فَاِذَ ا اجتَمَعوا عَلَیْها نَظَرَ اِلَیْهِمبِالرَّحْمَةِ لَهُمْ فَیَغْفِرُ لَهُم قَبْلَ اَن یَتَفَرّقُوا مِنْ مَوْضِعِهِم ؛
خداوند، مؤمن و خانواده و فرزندانش را دوست دارد. محبوبترین چیز نزد خداوندآن است که مرد را با زن و فرزندانش بر سفره اى ببیند که از آن غذا مىخورند. پس در آن هنگام که بر سفره گرد آیند، به آنها نگاهى مهربانانه مى کند و آنها را پیش از آنکه از جاى خود متفرق شوند، می آمرزد. تنبیه الغافلین ، ص ۳۴۳، ح ۴۹۸
مردی به حضرت امام سجاد علیه السلام عرض مىکند که شما را براى خدا دوست دارم , حضرت
مى فرمایند: «پرودگارا پناه به تو مىبرم از این که مردم مرا به خاطر تو
دوست داشته باشند ولى تو مرا دشمن داشته باشى»
و این خطر بزرگى است براى ما، نکند که مردم فکرکنند ما مخلصانه براى خدا کارمى کنیم و در راه او قدم مى زنیم اما حقیقتاًً ما اینطور نباشیم، و ظاهر و باطنمان یکى نباشد و یا با اعمال خود موجبات غضب الهى باشیم
قِیلَ لِلصَّادِقِ علیه السلام : عَلَى مَا ذَا بَنَیْتَ أَمْرَکَ فَقَالَ عَلَى أَرْبَعَةِ أَشْیَاءَ عَلِمْتُ أَنَّ عَمَلِی لَا یَعْمَلُهُ غَیْرِی فَاجْتَهَدْتُ وَ عَلِمْتُ أَنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ مُطَّلِعٌ عَلَیَّ فَاسْتَحْیَیْتُ وَ عَلِمْتُ أَنَّ رِزْقِی لَا یَأْکُلُهُ غَیْرِی فَاطْمَأْنَنْتُ وَ عَلِمْتُ أَنَّ آخِرَ أَمْرِی الْمَوْتُ فَاسْتَعْدَدْتُ.
از حضرت امام صادق علیه السلام پرسیدند برنامه زندگی خود را بر چه بنا کردید؟
فرمودند بر چهار اصل :
دانستم که کار مرا دیگری انجام نمی دهد، پس تلاش
کردم؛
و دانستم که خدا مرا می بیند، پس حیا کردم؛
و دانستم رزق مرا دیگری
نمی خورد، پس آرام شدم؛
و دانستم که پایان کارم مرگ است، پس مهیا شدم.
واقعا ایمان داشتن به کلام معصومین علیها السلام و عمل کردن به آن چقدر زندگی را برای انسان آسان میکند.آنچه از بزرگان برای ما مانده , شنیده , خوانده یا دیده ایم بر همین اصول پابرجا بوده است که همیشه نامشان بر لبان و یادشان بر قلبهایمان مانده است.
بحار الانوار، ج 75، ص 228؛ مستدرک الوسائل، ج 12، ص 172.
مَرَّ رَسولُ اللّه صلى الله علیه و آله بِقَومٍ یَرفَعونَ حَجَرا فَقالَ : ما هذا ؟
قالوا : نَعرِفُ بِذاکَ اَشَدَّنا وَ اَقوانا . فَقالَ
صلى الله علیه و آله : اَلا اُخبِرُ کُم بِاَشَدِّکُم وَ اَقواکُم؟ قالوا: بَلى، یا رَسولَ اللّه. قالَ: اَشَدُّکُم وَ
اَقواکُمُ الَّذى اِذا رَضىَ لَم یُدخِلهُ رِضاهُ فى اِثمٍ وَ لا
باطِلٍ وَ اِذا سَخِط لَم یُخرِجهُ سَخَطُهُ مِن قَولِ الحَقِّ وَ
اِذا قَدَرَ لَم یَتَعاطَ مالَیسَ لَه بِحَقٍّ ؛
حضرت امام سجاد علیه السلام میفرمایند:
پیامبر صلى الله علیه و آله بر گروهى گذشتند که سنگى را بلند مى کردند . فرمودند : این چه کارى است؟ گفتند : با این کار ، نیرومندترین و محکم ترینِ خود را مى شناسیم . فرمودند : آیا به شما خبر دهم که محکم ترین و قوى ترینِ شما کیست؟ گفتند : بلى اى پیامبر خدا ! فرمودند : محکم ترین و قوى ترین شما ، کسى است که هر گاه خشنود شود ، خشنودى اش او را به گناه و باطل نکشاند ، و هر گاه خشمگین شود ، خشمش او را از سخن حق ، بیرون نبرد ، و هر گاه به قدرت رسید ، آنچه برایش حق نیست، دست نزند.
معانى الأخبار ص 366
الإمام الصادق علیه السلام ـ لَمّا قیلَ لَهُ ما کانَ فی وَصِیَّةِ لُقمانَ ـ :
کانَ فیهَا الأَعاجیبُ ، وکانَ أعجَبَ ما فیها أن قالَ لاِبنِهِ : خَفِ
اللّه َ خیفَةً لَو جِئتَهُ بِبِرِّ الثَّقَلَینِ لَعَذَّبَکَ ، وَارجُ
اللّه َ رَجاءً لَو جِئتَهُ بِذُنوبِ الثَّقَلَینِ لَرَحِمَکَ
وقتی به حضرت امام صادق علیه السلام عرض شد : در وصیت لقمان چه بود؟ ـ : در آن ، شگفتى هاى فراوانى بود و عجیب تر از همه ، این است که به پسرش گفت: «از خدا چنان بترس که [گویى] حتّى اگر با همه خوبى هاى انس و جن به پیشگاهش برسى ، عذابت مى کند و چنان به خدا امیدوار باش که [گویى ]حتّى اگر با همه بدى هاى انس و جن به پیشگاهش برسى ، به تو رحم مى کند» .
